शोक मनाउन सार्वजनिक बिदा दिने कि सुरक्षित आकाशको ग्यारेन्टी गर्ने सरकार ?
सरकारले यती एअरलाइन्सको विमान दुर्घटनामा परेर ज्यान दुर्घटनामा ज्यान गुमाउनेहरूको शोकमा सार्वजनिक बिदा दिएपछि यो निर्णयको आलोचना भएको छ । सरकार सुरक्षित आकाशको ग्यारेन्टीका उपायमा नलागेर यस्ता भावनात्मक निर्णयमा लाग्दा सर्वसधारणले अकालमा ज्यान गुमाउनु परेको भन्दै सामाजिक सञ्जालहरुमा तीव्र आलोचना भएको हो ।
धेरै फेसबुक तथा ट्विटर प्रयोगकर्ताहरूले शोक बिदालाई भावनात्मक निर्णयको सङ्ज्ञा दिएका छन्। त्यस्तै कतिपयले बिदा दिनुको साटो हवाई सुरक्षा जाँच तथा नियमनमा जोड दिनुपर्ने धारणा व्यक्त गरेका छन्।
राजनीतिकर्मी रञ्जु दर्शनाले आजको शोक बिदाजस्तै पुराना, बिग्रेका विमानहरू बिदा गर्ने दिन मनाउन” सरकारलाई सल्लाह दिएकी छन्।
अझै कति दुर्घटना, कति मानिसको ज्यान गुम्नुपर्ने हो नेपालको हवाई यात्रा सुरक्षित बनाउनको लागि? उनले फेसबुकमार्फत् प्रश्न गरेकी छन्। हवाईयात्रालाई सुरक्षित बनाउन नेपाल सरकारको ठूलो उद्देश्य हुनुपर्ने उनको धारणा छ।
उनले नयाँ सरकारमा समाविष्ट नयाँ दल र नेतृत्वप्रति आशा व्यक्त गर्दै हवाई क्षेत्रमा व्यापक सुधार र रूपान्तरणको आग्रह गरेकी छन्।
उस्तै मत राखेकी छन् पोलिटिकल लिटरेसी फर विमिनकी अध्यक्ष प्रकृति भट्टराईले। उनले शोक बिदाको औचित्यमाथि प्रश्न गर्दै भनेकी छन्आज हरेक कक्षा कोठा, कार्यालय, चिया पसल, चौतारामा असुरक्षित आकाशबारे कुरा हुनुपर्छ।
यतिबेला बिदा हैन, झन् अनुसन्धान तीव्र हुनुपर्ने हो। सबै एअरलाइन्सका जहाजहरूमाथि छानबिन हुनुपर्ने हो। प्रत्येक जहाजको निरीक्षण हुनुपर्ने हो। भट्टराईले शोक बिदा र झण्डा झुकाउने निर्णय नभई समस्या समाधान गर्ने नेतृत्वको आवश्यकता रहेको मत राखेकी छन्।
दुर्घटनापछि आइतवार बसेको मन्त्रिपरिषद्को आकस्मिक बैठकले दुर्घटनाबारे छानबिन गर्न एउटा आयोग गठन गर्दै वायुसेवाहरूलाई आन्तरिक उडानमा रहेका विमानहरूको अनिवार्य प्राविधिक परीक्षण गर्न निर्देशन दिएको थियो। उक्त कार्यको अनुगमनको जिम्मा नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले पाएको छ।
उक्त दुर्घटनापछि यती एअरका बाँकी जहाजलाई सञ्चालन गर्नुअघि पुनः परीक्षण गर्न निर्देशन दिइएको क्यानका प्राधिकरणले प्रवक्ता जगन्नाथ निरौलाले बताए। त्यसपछि हाम्रा केही जाँच सूचीहरू छन्, मङ्गलवार त्यो सरर्र हेरेर उडान गर्न दिन्छौँ, उनले भने।
केहीले भने शोक बिदासमेत वर्गीय भएको आरोप लगाएका छन्।
ट्विटर प्रयोगकर्ता प्रमित आचार्यले रोगव्याधि, महामारीभन्दा बढी सडक दुर्घटनाले मानिसको ज्यान लिने तथ्याङ्क भए पनि सरकार, मिडिया, निजी क्षेत्र तथा अन्य कसैले पनि सडक दुर्घटनालाई कहिल्यै गम्भीर मुद्दा वा समस्याका रूपमा नहेरेको” धारणा राखेका छन्।
उनले व्यङ्ग्यात्मक शैलीमा लेखेका छन्, “वर्ग बडो ठूलो कुरा हो। मिलन देवकोटाले लेखेकी छन्, हवाईयात्रामा ज्यान गुमाउनेहरूको नाममा शोक बिदा तथा राष्ट्रिय झण्डा आधा झुकाउने। सडकयात्रामा ज्यान गुमाउनेहरूको नाममा मात्र श्रद्धाञ्जलिको वक्तव्य। उनले यसलाई सरकारको विभेदको रूपमा मानेकी छन्।
कार्टुनिस्ट रवि मिश्रले बिदाको साटो यो समयमा दुर्घटनाका कारण र समाधान खोतल्न लगाउनुपर्ने” विचार राखेका छन्। उनले ट्विटरमा लेखेका छन्: मान्छेलाई शोकै मनाउन सुविधाजनक समय चाहिन्न, सरकारजी!
यस्ता आलोचना र सुझावहरूबारे गृह मन्त्रालय जानकार रहेको तर यस विषयमा कुनै समीक्षा भइनसकेको मन्त्रालयका प्रवक्ता फणीन्द्रमणि पोखरेलले बताए।
यो निकै ठूलो दुर्घटना भएकाले दुःख व्यक्त गर्न बिदा दिइएको हो। यद्यपि सरकारले अत्यावश्यक सेवामा रोक लगाएको छैन, पोखरेलले भने।
बिदाका कारण सुरक्षा, स्वास्थ्य, सुरक्षा, खानेपानी, बिजुलीलगायत अत्यावश्यक सेवा तथा सुविधाहरू प्रभावित नभएको उनको दाबी छ यद्यपि यस्ता अप्रत्याशित बिदाले देशको अर्थतन्त्रमा व्यापक असर गर्ने विज्ञहरू बताउँछन्।
अनावश्यक बिदा हुँदा विशेषगरी सार्वजनिक क्षेत्रको अर्थतन्त्रमा प्रतिदिन करिब १८ अर्ब रुपैयाँजतिको हानि हुने प्राध्यापक डा. अच्युत वाग्लेले बताए।
देशमा झन्डै ३६ लाख मानिसले सक्रिय रूपमा काम गर्ने आकलन छ। बिदा हुँदा अधिकांश मानिसले काम गर्दैनन् र उत्पादकत्व शून्य हुन्छ। त्यसको देखिने असर आर्थिक पाटोमा पर्छ। परोक्ष असरको त हिसाब गर्नै गाह्रो हुन्छ, उनले भने।
शोक बिदा क्षणिक आवेग तथा भावनात्मक निर्णयको परिणाम भएको उनको बुझाइ छ। भावनात्मक निर्णय लागु हुनु हुँदैन। किनकि यसले पीडित परिवारको पीडा मेट्न कुनै योगदान पुर्याउँदैन। बरु कर्मचारीहरू बिदामा बस्दा उद्धारदेखि राहत दिने कार्यहरू प्रभावित हुनसक्छन्, डा. वाग्लेले बताए।