२४ वर्षपछि पुटिनको उत्तर कोरिया भ्रमण, यस्ता छन् सहकार्यका स्वार्थ

रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन २४ वर्षपछि उत्तर कोरिया भ्रमण गर्दैछन्। क्रेम्लिनले पुष्टि गरेको छ कि पुटिन प्योङ्याङ जान लागेका छन्। सन् २००० मा पुटिनले पहिलो पटक उत्तर कोरियाको भ्रमण गरेका थिए, जब किम जङ इल सत्ता मा थिए। अहिले किम जङ अन किम जङ इलका छोरा हुन्।

गत सेप्टेम्बरमा रुसको भोस्टोच्नी कोस्मोड्रोममा दुई नेताबीच भेटघाट भएको थियो। त्यहाँ किम जङ अनले दिएको निम्तो पुटिनले स्वीकार गरेका थिए। यो भ्रमणले दुई देशबीचको सम्बन्धमा कति प्रगति भएको छ भन्ने देखाउनेछ।

अहिले विश्वको ध्यान उनीहरूको सैन्य सहकार्यमा केन्द्रित छ। सांस्कृतिक, कृषि, आर्थिक र पर्यटन क्षेत्रमा पनि सम्बन्ध सुदृढ हुने अनुमान गरिएको छ। पुटिनले उत्तर कोरियाको अत्याधुनिक हतियार आदानप्रदान र आणविक योजनालाई कसरी सम्बोधन गर्छन् भन्ने महत्त्वपूर्ण छ।

दक्षिण कोरियास्थित यूनिभर्सिटी अफ नोर्थ कोरियन स्टडिजका प्राध्यापक किम डङ-युपका अनुसार पुटिन र किमको भेट सामान्य कार्यक्रमको रूपमा रहने छ। रुस दक्षिण कोरियासँगको सम्बन्धलाई पनि सुदृढ बनाउनुपर्ने अवस्थामा छ, त्यसैले उत्तर कोरिया–रुस सम्बन्ध विस्तार नगर्ने अनुमान छ।

रुसलाई हतियार चाहिएको छ, उत्तर कोरियालाई प्रविधि

संयुक्त राज्य अमेरिकाले युक्रेनलाई रुसी भूमिमा आक्रमण गर्न अनुमति दिएको छ। रुस र उत्तर कोरिया एकअर्काप्रति निर्भर हुँदै गएका छन्।

कोरिया यूनिभर्सिटीका प्राध्यापक डा. नम सङ–वुकका अनुसार पुटिन र किमबीचको मुख्य विषयवस्तु उत्तर कोरियामा बनेका कति हतियार रुसमा पठाइन्छ भन्ने हुनेछ। परम्परागत हतियारको कारोबारसँगै सैन्य सहकार्यको सम्भावना पनि छ।

उत्तर कोरियाले रुसलाई हतियार दिँदा खाद्यान्न र इन्धनबाहेक अन्य सामग्री पनि खोज्नेछ। उत्तर कोरियाले अन्तरिक्ष प्रविधिमा रुसको प्राविधिक सहायता माग्न सक्छ।

रुसलाई जनशक्ति चाहिएको छ, उत्तर कोरियालाई विदेशी मुद्रा

रुस र उत्तर कोरियाबीच आर्थिक सहकार्य विस्तार गर्ने सम्भावना छ। उत्तर कोरियाले रुसमा कामदार पठाएर विदेशी मुद्रा आर्जन गर्न चाहेको छ। युद्धका कारण रुसलाई जनशक्ति चाहिएको छ।

दुई नेताबीच उत्तर कोरियाबाट कामदार ल्याउने विषयमा छलफल हुन सक्छ। संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय सुरक्षा परिषद्ले उत्तर कोरियाली कामदारहरूको स्वदेश फिर्ता गर्न आदेश दिएको थियो। रुसले उत्तर कोरियाली कामदारहरू भित्र्याएमा अन्तराष्ट्रिय समुदायमा ठूलो फाटो ल्याउनेछ।

उत्तर कोरियामा पर्यटनको खोजी

रुसले कोभिड महामारीका कारण उत्तर कोरियाको सामूहिक भ्रमण रोकिदिएको थियो, जुन अब खुलेको छ। रुसको प्रिमोर्स्की क्राई सरकारका अनुसार २०२४ मा ४००भन्दा धेरै रुसी पर्यटक उत्तर कोरिया भ्रमणमा गएका छन्।

पर्यटन विदेशी मुद्रा कमाउने बाटो मात्र नभएर नागरिकहरूको सम्बन्ध सुधार्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यसले उत्तर कोरियाको छवि परिवर्तन गर्न सघाउँछ।

२४ वर्षपछि पुटिनको भ्रमण

सन् २००० मा पुटिनले किम जङ इलसँग भेट गरेका थिए। अहिले किम जङ अन किम जङ इलका छोरा हुन्। शीतयुद्धपछि त्यो रुस र उत्तर कोरियाका नेताबीचको पहिलो भेटघाट थियो।

दुवै देशले द्विपक्षीय सहयोग र पारस्परिक सहायताको सम्झौता गरेका थिए। सैन्य सहकार्यको सन्धि पनि भएको थियो। अहिलेको सम्मेलनमा उक्त सन्धिमा सम्पर्क गर्ने मात्र नभई संयुक्त गठबन्धन बनाउने सम्भावना देखिन्छ।

पुटिनको पहिलो भ्रमणपछि मुख्य परिवर्तन उत्तर कोरियाको परमाणु अस्त्र स्वामित्व हो। रुस र उत्तर कोरियाले आआफ्नो राष्ट्रिय हितका लागि सहकार्यका नयाँ बाटो खोज्ने सम्भावना छ। अन्तर्राष्टिय समाचारमाध्यमको सहयोगमा